“`html

Portekiz’de Erken Genel Seçim Sonuçları: Yeni İttifak Öne Çıktı

Portekiz’de yapılan erken genel seçimlerin resmi olmayan sonuçlarına göre, mevcut azınlık hükümetiyle iktidarda olan sağ ağırlıklı partilerin oluşturduğu Demokratik İttifak (AD) birinci parti konumuna yükseldi.

İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre, açılan sandıkların %98’ine dayanarak AD, 14 ay önceki seçimlerde %28,85 olan oy oranını %32’ye çıkararak önemli bir başarı elde etti.

Portekiz’in 230 sandalyeli Meclisi’nde tek başına iktidar olabilmek için gerekli 116 koltuk sayısına ulaşamayan AD, son seçimlerde sahip olduğu 80 milletvekili sayısını 90’ın üzerine çıkarması bekleniyor.

Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratlar (PP-CDS) ittifakının lideri ve mevcut Başbakan Luis Montenegro, önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa‘dan hükümeti kurma yetkisini alarak, yine azınlık hükümeti kurma girişiminde bulunması öngörülüyor.

Montenegro’nun aile şirketiyle ilgili yolsuzluk iddialarının Meclis’te güvenoyu kaybederek hükümetin düşmesine yol açtıktan sonra yapılan erken seçimde, Portekiz halkının sağcı lidere destek vermeye devam ettiği ortaya çıktı.

Solun Gerilemesi ve Aşırı Sağın Yükselişi

Seçimlerin dikkat çeken bir diğer tarafı ise, sol görüşlü Sosyalist Parti’nin (PS) oy kaybı ve aşırı sağcı Chega partisinin yükselişiydi. 2015-2022 yılları arasında iktidarda olan PS, son 1,5 yıldır liderliğini üstlenmiş olan Pedro Nuno Santos döneminde büyük bir düşüş yaşadı.

Son seçimlerde PS’nin oy oranı %28’den %23’e gerilerken, milletvekili sayısı 78’den 50-55 aralığına düştü.

PS, 2022’deki seçimlerde 120 milletvekili çıkararak önemli bir başarı elde etmişti, ancak mevcut sonuçlar endişe verici.

Aşırı Sağın Tarihi Zaferi

Aşırı sağcı Chega’nın lideri André Ventura, seçim sonuçlarıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Chega, Portekiz’de 50 yıllık iki partili sistemi sona erdirdi,” diyerek tarihi bir zafer elde ettiklerini ifade etti.

Chega’nın oy oranı %22-23 seviyesine ulaştı ve bu halk oylamasında PS ile benzer bir performans göstererek milletvekili sayısında eşitlik sağladı.

Portekiz’de 1974’teki Karanfil Devrimi’den sonraki dönemde, ilk defa aşırı sağcı bir parti, ülkeyi yönetmeye talip oldu; Chega’nın altı yıllık siyasi geçmişi onu bu noktaya getirdi.

Seçim sonuçlarının kesinleşmesinin ardından Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’nın, tüm siyasi parti liderlerini kabul ederek, hükümet kurma görevini Demokratik İttifak lideri Montenegro’ya vereceği bekleniyor.

Portekiz, son on yılda en çok genel seçime giden ikinci Avrupa Birliği ülkesi olma unvanını elinde bulunduruyor; Bulgaristan’ın ardından bu alanda dikkat çekiyor.

Portekiz halkının öncelikli sorunları arasında, düşük asgari ücretler, konut sıkıntısı ve sağlık gibi kamu hizmetlerindeki eksiklikler yer alıyor.

Yeni Hükümet Kurma Süreci

Başbakan Luis Montenegro, yine azınlık hükümeti kurma niyetini açıkladı. Seçim sonrası, AD’nin oy oranındaki artışa rağmen, Meclis’te çoğunluğa ulaşamaması, ülkenin geleceği açısından belirsizlik yaratıyor.

Montenegro, partisi adına yaptığı açıklamada, “Halk bu başkanı istiyor, başka birine ihtiyaç yok,” sözleriyle kendisini yine tercih edilen lider olarak göstermeye çalıştı.

Hükümet kurma sürecinde aşırı sağcı Chega ile bir uzlaşma yapmayı düşünmediğini belirten Montenegro, diğer siyasi partilerin sorumluluk almasını beklediğini ifade etti.

Sosyalist Parti lideri Pedro Nuno Santos ise, seçim sonuçlarından sonra istifa etmeyi planladığını duyurdu. “Bu, sol için zorlu bir dönem,” diyerek, partisinin gelecek için yeniden değerlendirileceğini belirtti.

Sonuçlar netleştikten sonra, önümüzdeki dönemde portekiz siyaseti için büyük değişimlerin habercisi olacağı düşünülüyor.

Seçim sonuçları, AD’nin 86, PS’nin 58, Chega’nın 58, Liberal İnisiyatif’in 9, Özgür Parti’nin 6 ve diğerlerinin milletvekili sayılarıyla birlikte şu şekildedir:

• Demokratik İttifak (AD): 86
• Sosyalist Parti (PS): 58
• Chega: 58
• Liberal İnisiyatif (LI): 9
• Özgür (L): 6
• Üniter Demokratik Koalisyon (CDU): 3
• Azorlar Adasındaki Demokratik İttifak (AD): 3
• Sol Blok (BE): 1
• Portekiz Doğa ve Hayvan Korumacı Parti (PAN): 1
• Halk İçin Birlikte (JPP): 1

(AA)

“`