“`html
Betül Topaklı / Milliyet.com.tr – Her şey, Çin’in güneybatısındaki Çongçing kentinde yaşayan bir adamın gece boyunca süren öksürük krizleriyle başlamıştı. Acil olarak hastaneye kaldırılan adam, doktorların müdahalesiyle hemen gerekli tetkiklerden geçirildi. Bronkoskopi işlemi sonucunda, orta yaşındaki bu hastanın sağ akciğerinde ciddi bir enfeksiyon tespit edildi. Ancak bu enfeksiyonun sıradan bir tür olmadığı anlaşıldı. Adamın, nemli ortamlarda gelişen Aspergillus adındaki bir küf türü kaynaklı akciğer hastalığı olan Aspergilloz’a yakalandığı belirlendi. Doktorlar, hastanın bu mantara nasıl maruz kaldığını anlamak için derinlemesine bir araştırma başlattılar. Yapılan görüşmelerde ise şok edici bir bilgiye ulaştılar. Zira adamın bu hastalığa yakalanma sebebi, kirli çoraplarını koklamasıydı. İşten döndüğünde çoraplarını kirli sepetine atmadan önce koklayan hastanın çorapları, sürpriz bir şekilde mantarı taşıyordu.
KİRLİ ÇORAPLARINA HAYRANLIK DÜŞKÜNLÜĞÜ
Hastane yetkilileri, konuyla ilgili yaptıkları açıklamada, “Gün boyu ofiste çalışan hastamız, işten döndüğünde çoraplarını kirli sepetine atmadan önce koklamayı alışkanlık haline getirmişti. Uzun süre ayakkabının içinde kalan giydiği çoraplar, mantarın üremesi için gerekli nemli ve sıcak bir ortam oluşturuyordu. Mantarlar, çorapları kokladığında ağız ve burun yoluyla alt solunum yollarına girebiliyor. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde, bu durum mantar zatürresi gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.” dedi.
Aspergilloz hastalığının belirtileri arasında solunum zorlukları, kanlı veya yapışkan öksürük, yüksek ateş, beklenmedik kilo kaybı ve sürekli yorgunluk olduğu ifade ediliyor. Genellikle sağlıklı bireylerde nadir görülen bu hastalık, astım hastası veya kanser tedavisi gören kişilerin hayatlarını tehdit ediyor. Şiddetli vakalarda ise akciğerlerde kanamalara veya zatürre gibi tehlikeli enfeksiyonlara yol açabiliyor ve vücudun diğer bölgelerine de yayılma riski bulunuyor.
‘ÇORAPLARIMIN AĞIRLIĞINA BAĞIMLIYIM’
Bu durum, aslında Çin’de yaşanan ilk olay değil. 2018 yılında Zhangzhou kentinde yaşayan 37 yaşındaki bir adam, benzer şikayetlerle hastaneye yatırılmıştı. Bu hasta da, giydiği çorapların kokusuna bağımlı olduğunu belirtmişti. Onun durumu da ayakkabılarının içinde gelişen spor türlerinin akciğer enfeksiyonuna neden olduğu benzer bir tabloya neden olmuştu.
‘ASPERGİLLUS MANTARI NEM OLUŞTURUYOR’
Podolog Beste Altınordu, kirli çorapların gün boyunca terleyip ıslak kaldığını, havasız kalmaları ve mikroorganizmalara açık olmalarının mantarların çoğalmasına zemin hazırladığını belirtti. “Aspergillus gibi mantarlar doğada yaygın olarak bulunmakta ve nemli, kirli yüzeyleri tercih ediyor. Bu tür sporların solunması, bazı sağlık sorunlarına yol açabileceği bilinmektedir.” Kişisel hijyenin ihmal edilmesi, zararsız görünen alışkanlıkların dahi ciddi sonuçlar doğurabileceği pratikte örneği olmakta. Hijyen, yalnızca görünüşle ilgili değil; günlük yaşamdaki basit davranışların bile sağlık üzerinde etkisi olabileceği unutulmamalıdır.” şeklinde konuştu.
KİLOMETRELERCE UZUNLUĞUNDA İFLAS’ın GERÇEKLERİ
“Hijyen denince genellikle ilk akla gelen yer klozet kapaklarıdır. Ancak çeşitli mikrobiyolojik araştırmalar, kişisel tekstil ürünleri, özellikle de giyilen çorapların bakteriler ve mantarlar açısından daha fazla tehdit oluşturduğunu ortaya koyuyor.” diyen Podolog Beste Altınordu, “Çoraplar sıcaklık ve ter ile temasta oldukça verimli bir ortam oluşturur. Özellikle staphylococcus türleri, kötü kokuya neden olan bakteriler ve ayak mantarına yol açabilen tinea türleri bu çoraplarda sık sık görülebilir. Uzun süre yıkanmayan çoraplar, bu yükün artmasına neden olur.” Bazı araştırmalara göre, kirli çorapların bakteriyel kirlenme seviyesi, klozet kapağından 10 ila 20 kat daha fazla olabilir. Bu durum, kötü kokunun yanı sıra cilt sorunları ve enfeksiyon riskini de beraberinde getiriyor.”
“Evde yapılan bazı araştırmalar, en fazla mikrop barındıran yerlerin mutfak süngerleri, cep telefonları, diş fırçaları, klavyeler ve kirli çoraplar olduğunu göstermektedir. Görüldüğü üzere klozet kapağı bu listede bile yer almıyor. Çorapların düzenli olarak değiştirilmesi ve yüksek sıcaklıkta yıkanması bu riskleri azaltmak adına oldukça önemlidir.”
Çin’in Çongçing kentinde öksürük krizi geçiren adam (sağdaki resimde) hastaneye kaldırıldığında bu sonucun farkına vardı.
BU MANTARDAN KENDİMİZİ NASIL KORUYABİLİRİZ?
Aspergillus mantarının genelde toprakta, yaprak döküntülerinde, nemli duvarlarda ve klima filtrelerinde bulunduğuna dikkat çeken Podolog Beste Altınordu, “Gözle görünmeyen sporların havada asılı kalabileceğini ve farkında olmadan solunabileceğini unutmamak gerek. Ancak ayakkabılarımızın içinde kalmış nemli çoraplar da bu tür mantarların gelişimi için uygun bir ortam oluşturmaktadır. Günlük hayatta uygulanan basit önlemler, bu riskleri büyük oranda azaltabilir. Bu yüzden çorapların her gün değiştirilmesi, ayakkabıların düzenli olarak havalandırılması ve iç tabanlarının kuru kalanmasına özen gösterilmesi kritik öneme sahiptir.” uyarısında bulundu.
SAĞLIKLI ÇORAP KRİTERİ: PAMUK, BAMBU, GÜMÜŞ İPLİK
Sağlıklı bir çorap seçerken, çorabın hava geçirgenliğinin öncelikli olduğunu belirten Podolog Beste Altınordu, “Ayak gün boyu kapalı kalıyor ve terliyor. Bu sebeple teri emen ve nefes alabilen kumaşlardan yapılmış çoraplar tercih etmek gerekir. Pamuk, bambu veya gümüş iplik içeren çoraplar bu açıdan idealdir. Gümüş iplikli çoraplar, antibakteriyel özellikleri ile kötü koku oluşumunu önler ve mantar riskine karşı koruma sağlar. Sentetik ve naylon çoraplar, ayakta nem hapseder ve bu, mantar çıkmasına yol açar. Ayrıca çorabın ayakta baskı yapmayacak, dikişsiz ve geçirmez yapıda olması, cilt sağlığını korumak için faydalıdır. Ayak şekline uygun, esnek çoraplar tercih edilmelidir; çünkü çok dar çoraplar tırnak yapısını bozarken, çok bol çoraplar ayakkabının içinde kayarak tahrişe neden olabilir. Sağlıklı bir çorap, sadece ayak konforunu arttırmakla kalmaz, aynı zamanda bazı sorunları önlemeye yardımcı olur.”
“Çoraplar, ciltle doğrudan temas ettiği ve gün boyunca nemi tuttuğu için hijyen açısından düzenli değiştirilmelidir. Genelde günde bir kez değiştirmek yeterli olsa da, aşırı terleme gibi durumlarda çoraplar gün içinde tekrar değiştirilmelidir. Özellikle spor sonrası, sıcak havalarda veya uzun süre ayakta kalındığında çorapların nem içeriği, cilt tahrişi ve mantar gibi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir. Bu sebeple çorap değişimi, sadece rahatlık için değil, sağlık açısından da önemli bir alışkanlık olmalıdır. Kuru ve temiz çorap giymek, ayak sağlığını korumak için en basit ama etkili bir önlem olarak karşımıza çıkmaktadır.”
“`
