İstanbul’da kurak geçen yaz ve sonbahar aylarının ardından baraj doluluk oranlarındaki hızlı düşüş devam ediyor. İSKİ tarafından yapılan ölçümlerde İstanbul’un barajlarındaki doluluk oranı bugün yüzde 19.89 olarak ölçüldü.
Bu rakam son 10 yılın düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti. Bir yıl önce ortalama doluluk oranı yüzde 46, 2015 yılı Ekim ayı sonu doluluk ortalaması ise yüzde 69.4 olarak kayıtlara geçmişti.
TERKOS BARAJ GÖLÜNDE BÖYLESİ GÖRÜLMEMİŞTİ
İstanbul’un simge barajlarından Terkos barajı da kuraklıktan nasibini aldı. Baraj gölündeki doluluk oranı, tüm zamanların en düşük doluluk oranı olan yüzde 9.43 olarak ölçüldü. Terkos baraj gölü geçen yıl Ekim ayı sonunda yüzde 45.9 oranında doluydu. 2015 yılının Ekim ayında ise doluluk oranı 73.53 olarak kayıtlara geçmişti. Baraj gölündeki değişim ise havadan görüntülendi. Baraj gölünün bazı noktalarında su seviyesinin onlarca metre geri çekildi. Kıyıya bağlı sandalların balçık içinde kaldığı görüldü. Baraj gölünün eskiden suyla dolu alanlarının büyük bölümünün bataklık haline geldi.
YAKLAŞIK 58 GÜNLÜK SU KALDI
İSKİ verilerine göre İstanbul’un barajlarında şu anda 174.75 milyon metreküp su bulunuyor. İstanbul’a günde ortalama 3 milyon metreküpün biraz üzerinde su verildiği düşünülürse, kentin hiç yağmur yağmaması halinde yaklaşık 58 günlük suyu kalmış durumda.
“KURAKLIK DEPREMDEN DAHA BÜYÜK BİR FELAKETTİR”
Meteoroloji Mühendisi Güven Özdemir, “Sadece İstanbul’da değil, İzmir’de de büyükşehirlerde aynı şekilde yağış maalesef istediğimiz gibi değil. Geçen sene Eylül ayından itibaren hemen hemen hiç yağış almadık. Tabii ki bu da yeraltı sularımızı müthiş bir şekilde etkiliyor. Kuraklık, her zaman söylüyorum depremden daha büyük bir felakettir. Çünkü susuz kalıyorsunuz. Meteoroloji kuraklık arkasından hidrolojik kuraklığı yani göllerimizde ki, barajlarımızda ki, nehirlerimizde ki sular azalıyor. Yeraltı sularımız azalıyor. Çünkü kar yağışı olmadığı için. Geçen sene kar yağışı olmadı gibi, maalesef yeraltı sularımız azaldı.” dedi.
‘ARTIK KURAKLIK İÇİN ALARMI GEÇTİK, ‘ÇANLAR ÇALIYOR’ DİYORUZ’
Özdemir, “Meteorolojik modellere bakıldığında, Kasım ve Aralık ayının yağışlı geçmesi ümit ediliyor ama maalesef Ekim ayı da yağışsız geçti. Kayda değer bir yağış alamadık. Kasım ayının ilk haftalarında da yüksek sıcaklıklar görülüyor. Tabi bunlar İstanbul dahil olmak üzere tüm ülkeyi etkileyecektir. Tabi ki artık kuraklık için alarmı geçtik, ‘çanlar çalıyor’ diyoruz. Bunun tedbirinin hızlı bir şekilde alınması gerekiyor. Her zaman söylüyoruz, kullandığımız suyu kullanıp atmamamız gerekiyor. Geri dönüşün sağlanması lazım. Eğer yağmur yağdığı taktirde yağmur sularını biriktirme alanları, sarnıçları, depoları oluşturulmalı. Musluklarımızdan sular akıyor ama ileride bu şekilde giderse kriz bizi bekliyor” diye konuştu.
İSKİ:’SON 20-30 YILIN OLAĞAN ÜSTÜ KURAK DÖNEMİNİ GEÇİRDİK’
“Geçmiş yıllara göre daha kurak bir yıl geçirdik’ diyen İSKİ Su ve Atık Su Teknolojileri Daire Başkanı İsmail Aydın, “En kötü kabul ettiğimiz 2007 yılına göre geçtiğimiz 2022-2023 yılında barajlarımıza 90 Milyon metreküp daha az su alabildik. Son 20-30 yılın olağan üstü kurak dönemini geçirdik, İstanbul olarak, Marmara havzası olarak. İstanbul’da biz suyumuzu yağış döngüsü ile yönetiyoruz. Bir yeraltı kaynağımız veya nehrimiz yok. Sonbahar ile birlikte Ekim-Kasım aylarıyla birlikte yağışların başlayıp, kışın barajların istenilen seviyelere gelmesini akabinde yaz aylarında sonbahara doğru bu baraj seviyelerinin düşmesini bekleriz. Yaşadığımız bu süreç de doğal dengesinde devam ediyor ama geçmiş yıllara göre oransal olarak çok düşük kaldık.
“ASYA’DAN AVRUPAYA SU SEVK EDİYORUZ”
Geçtiğimiz yıldan bu durumları ön görerek Asya Yakasından, tüketimin yoğun olduğu Avrupa Yakasına daha çok su transferini imkanlı kılacak tedbirlerimizi aldık. Asya Yakasından, Melen’den, Yeşil Çay’dan, Ömerli’den aldığımız suları Avrupa Yakasına günlük olarak iletiyoruz. Önümüzde ki süreçte de inşallah beklenilen yağışlar gelirse İstanbul tekrar normal döngüsünde barajlarını doldurup vatandaşa herhangi bir susuzluk yaşatmayacak şekilde durumu yönetilecektir” İfadelerini kullandı.
“AVRUPA YAKASINDA Kİ BARAJLARIMIZ HALİ HAZIRDA YÜZDE 10’UN ALTINDA SEYİR EDİYOR”
İsmail Aydın, “Melen ve Yeşil Çay’dan hali hazırda regülatörlerimizle su almaya devam ediyoruz. Önümüzde ki süreçte de tabi ki bıçak sırtı gidecektir. Vatandaşlarımıza herhangi bir su kesintisi yaşatacağımızı öngörmüyoruz. Belki çok lokal alanlarda, kötü trend devam eder ve beklenen yağış gelmezse gündeme gelebilir ama kısa vadede öyle bir durum ön görmüyoruz. Barajda ki suyun kalitesine göre, değişik meteorolojik ve hidrolojik şartlara göre barajlardan su almaya devam edebilirsiniz. Bizim Avrupa Yakasında ki barajlarımız hali hazırda yüzde 10’un altında seyir ediyor. Ama biz Terkos’tan ve Sazlıdere barajından su almaya devam ediyoruz. Büyükçekmece barajımızın seviyesi çok düştü, şimdi onu biraz bekletmeye aldık. Su kalitesini kontrol ederek biz barajlardan su almaya devam ediyoruz.”
İSTANBUL’UN 170 MİLYON METREKÜP SUYU KALDI
Günlük su tüketiminin yüksek olduğunu ve tasarrufun yapılmasının gerektiğini söyleyen Aydın, “Bizim İstanbul’da ki kaynaklarımızın yüzde 100 oranında doluluk oranında ki rakamı 868 Milyon metreküp gibi bir değeri ifade ediyor. Bugün de yüzde 20’nin karşılık geldiği değer 170 Milyon metreküpün biraz üzerinde bir değer. Şu anda günlük 3 Milyon metreküp üzerinde bir tüketimimiz var.” dedi. (DHA)
İSTANBUL BARAJLARINDA SON DURUM
- ÖMERLİ: Yüzde 42.61
- DARLIK: Yüzde 31.18
- ELMALI: Yüzde 15.98
- TERKOS: Yüzde 9.43
- ALİBEYKÖY: Yüzde 21.73
- BÜYÜKÇEKMECE: Yüzde 3.97
- SAZLIDERE: Yüzde 4.94
- ISTRANCALAR: Yüzde 22.52
- KAZANDERE: Yüzde 6.32
- PAPUÇDERE: Yüzde 3.25